صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

gunt unde, quod non dignus illo a quo venire. Nam Apollo amavit Daplıfastidiebatur. Servius.

22 Galle, quid insanis] Vult spem amoris desperatione sanare. Idem.

Tua cura Lycoris] Pene irrisorie dictum est tua cura, id est, pro qua tu ita solicitus es, te relinquit. Et bene cum alii interrogent, quasi deus Apollo divinat. Idem.

23 Perque horrida castra secuta] Horrida semper: nunc propter bella civilia. Et subtiliter hic tangit Antonium, ut supra dictum est. Idem.

nin; Pan Syringam; Silvanus Cupressum. Idem.

27 Sanguineis ebuli baccis, minioque rubentem] Ebulum, genus est herba, sambuco simile. Idem.

Minio] Ideo, quia facie rubra pingitur Pan, propter ætheris similitudinem. Æther autem est Jupiter. Unde etiam triumphantes habent omnia Jovis insignia, sceptrum, palmatam tunicam. Unde ait Juvenalis, In tunica Jovis. Faciem quoque de rubrica illinunt instar coloris ætherei. Idem.

25 Florentis ferulas] Superiore versu de serto sive de honore capitis, quo coronatus fuit Sylvanus. Ferula, Græce νάρθηξ, frutex est, habet florem mellinum, anetho similis est, ut Theoph. VI. 2. Igni servando est idonea, quem in ea surripuisse Prometheus fertur. Plin. XIII. 22. Apoll. 1. 1. et Rittersh. ad l. Iv. Cyneg. Oppian. p. 145. Pabulum est asinis gratissimum, cæteris vero jumentis præsentaneum venenum, frutexque hic assignatus Libero Patri. Plin. XIV. 1. Ferula, antiquitus, discentium manus feriebantur, inde apud Inde rubrica, de qua Persius 1. 66. Columell. in carm. de hort. ferulæ Scit tendere versum. dicuntur, non mites manibus. Ferulæ minaces. Eleganter Martial. x. 62. Ferulæque tristes sceptra pædagogo

Minio] Pan non solum dicitur habere faciem miniatam, sed cornua, apud Sil. Ital. 1. XIII. De minio sic Plin. xxxııı. 7. Invenitur in argentariis metallis minium, et nunc inter pigmenta magnæ auctoritatis, et quondam apud Romanos non solum maxima, sed etiam sacra. ubi plura. Non tantum miniata fuit Deorum facies, sed et tituli, et librorum inscriptiones minio pingebantur. Ovid. Trist. 1. 7.

rum.

Idem XIV. 80.

Invisæ nimium pueris, gratæque magistris

Clara Prometheo munere ligna su

mus.

Hinc, manum ferulæ subduxisse, dicuntur, qui pulverem scholasticum excutientes, ampliora spatia ingrediuntur. Emmeness.

Quassans] Concutiens. Servius.

26 Quem vidimus ipsi] Utrum quia præsentia numina agrestium et ipse et Fauni; an quia solent numina plerumque se rusticis offerre. Unde est, Satis est potuisse videri. Notandum sane quod ea numina plerumque quæ amaverunt, dicit ad amatorem

Nec titulus minio, nec cedro charta

notetur.

Non secus, ac si oculo rubricam diri- gat uno.

Vide Casaub. ad Persii v. 90. et Salm. Plin. exercit. I. p. 267. et 268. Et quia minium nitorem infert, inde nitor absolute de minio dicitur, quia inter colores floridos et pretiosos, quos Græci ἀνθηροὺς vocant; eodem teste p. 1041. Emmeness.

28 Amor non talia curat] Quasi expertus in Syringa loquitur. Servius.

31 Tristis at ille, tamen] Alii tamen superioribus jungunt: sed melius ut sic legamus, Tamén cantabitis: ut sit sensus, Licet ego duro amore consumar, tamen erit solatium, quia meus amor erit vestra cantilena quandoque. Videtur enim neque objurgationes, neque consolationes recipere obstinate moriturus; nihil enim ad dicta ab eis respondit. Idem.

33 Arcades] Pastores; et allegoricos ostendit Virgilius, quantum ei præstet, amorem ejus canendo. Idem. Ossa quiescant] Hinc confirmat se esse moriturum. Idem.

O mihi tum quam molliter ossa quiescant] In codicibus aliquot antiquis, omnino quiescent indicativo modo habetur. Sed quod in Romano codice et in Mediceo quiescant optandi modo legitur, longe magis placet. Pierius.

Molliter ossa quiescant] Simile est quod sepulchris inscribebatur, sit tibi terra levis, his litteris majusculis s. T. T. L. Quod ad verbum pæne interdum Poëtæ usurpant. Ovid.

rejectionem. At Amyntas fuscus, et Solis calore denigratus est; ergo deformis. Minime, inquit: nam et violæ et vaccinia, nigricantes flores, venusti habentur. Propertius II. 17. Vidisti pleno teneram candore puellam:

Vidisti fusco, ducit uterque color.

Taubmannus.

40 Mecum inter salices] Videlicet, alteruter, vel quisquis ille, vel illa fuerit. Servius.

42 Hic gelidi fontes, hic mollia prata, Lycori] Ac si diceret, Quid te juvat inter frigora Gallicana demorari? et cum optasset aliud, iterum ad ama

Ascaniusque suos feliciter impleat, tum rediit. Idem. annos,

Et patris Anchise molliter ossa cubent.

Mart.

43 Hic ipso ævo] Id est, flore ætatis. Idem.

44 Nunc insanus amor] Hinc usque ad finem, amatoris inconstantia ex

Sit tibi terra levis, mollique tegaris primitur; cui electa displicent statim.

arena.

Ursinus.

Molliter ossa quiescant] Inscriptiones nonnullas congessit Gutherius, quibus cum veneratione salutantur manes II. 13. Brisson. de form. 1. 1. et Kirchman. de Fun. III. 9. Emmeness.

34 Olim] Futuri temporis est modo. Servius.

36 Aut custos gregis, aut maturæ vinitor uvæ] Ac și diceret, Quid mihi cum urbibus, ubi meretrices tam pulchræ sunt, quam perfidæ? Vinitor autem, vel custos, vel cultor vinearum. Idem.

38 Seu quicunque furor] Omnis enim amor plenus furoris est. Idem.

Seu quicunque furor] Iratus suæ infelicitati, omnem amorem furorem appellavit. Deinde per anthypophoram ostendit, parum interesse, etiam si non æque formosis in amore uteretur. Nannius.

Quid tum si fuscus Amyntas?] Quasi ei objectum sit, quod Amyntas fuscus esset, sic respondit: Quid deinde si fuscus est? Servius.

Quid tum] Dilutio objectionis per
Delph. et Var. Clas.

Idem.

45 Tela inter media, atque adversos detinet hostis] Ex affectu amantis ibi se esse putat, ubi amica est: ut Me, sit meum animum. Idem.

Tela inter media, atque adversos detinet hostis] Amor, verbis utor Musæi, vs. 72.

Ἑσπόμενον νόον εἶχε, καὶ ὄμματα, καὶ φρένας ἀνδρῶν.

Non ubi vivunt, sed ubi amant, amore insano qui conficiuntur, et vigilantes, et somniantes, agere dicuntur. Id pessima Lena gloriatur et triumphat apud Plaut. Asinar. 1. 3. 4.

Fixus hic apud nos est animus tuus clavo Cupidinis.

Remigio veloque quantum poteris, festina et fuge.

Quam magis te in altum capessis, tam æstus te in portum refert. Recte eam appellat carnificinam Cistei. II. 1. 1. et seqq. ubi adolescens de Ubi sum, ibi non sum; ubi non sum, ibi est animus. Ovid. epist. ix. 37.

se:

Virg.

Inter serpentes, aprosque, avidosque leones

5

Jactor, et esuros terna per ora

canes:

- Opposuit natura Alpemque ni.
vemque.

Me pecudum fibræ, simulacraque in. Inde Alpes dicuntur sævæ, hibernæ.
ania somni,

Omniaque arcana nocte petita mo-
vent.

Emmeness.

Adversos hostis] Id est, se pectus-
que suum pugnæ objicientes, recta
fronte, intrepido et virili animo oc-
currentes; inde vulnera adversa, quæ
anteriori corporis parte excipiuntur.
Salust. bell. Cat. circa finem: Sed om-
nes tamen adversis vulneribus concide-
rant. Just. IX. 3. Quippe adversis vul-
neribus, omnes loca quæ tuenda a duci-
bus acceperant, morientes corporibus tex-

erunt. Idem.

46 Nec sit mihi credere tantum]
Tantum, quidam, tam longe abest,
ut nolim credere, te tam longe abesse:
vel certe ordo est, Tu tantum procul
a civitate, quæ solebas solis urbibus
frui. et per parenthesim dictum est,
nec sit mihi credere: id est, quod utinam
non credam. Hi autem omnes versus
Galli sunt, de ipsius translati carmi-
nibus. Terentius in ἑαυτὸν τιμωρου-
μένῳ, miserumque nimis credere est.
Servius.

Nec sit mihi credere] Si Sanctio fi-
des, subaudiendum, libido, id est, nec
libeat mihi credere. Quem adeas p.
312. Emmeness.

47 Ah dura] Quæ et amatorem
spernis, et Gallicana potes frigora
sustinere. Servius.

Juven. x. 166.

- I demens et sævas curre per Alpes.
Horat. Sat. II. 5. 41.

Furius hibernas cana nive conspuet
Alpes.

Emmeness.

Et frigora Rheni] Lycoris secuta in
expeditione Gallica Antonium, ex-
perta est, intensius esse frigus in Gal-
lia, quam in Italia, præcipue qua
Gallia spectat septentrionem, et Rhe-
nus habitus fuit pro ejus termino,
juxta sententiam Cæsaris, cujus legas
divisionem in ipsius commentario de
B. G. 1. 1. et Mela, II. 5. quare in
proclivi est, triti illius proverbii ex-
positio, cujus meminit Petronius:
Frigidior hieme Gallica. Idem.

48 Me sine sola vides] Hinc est,
Sola domo mæret vacua. nam meretrix
sola esse non potest. Servius.

Ah te ne frigora lædant] Inconstan-
tem animum expressit, miserantem et
optantem. Idem.

49 Teneras plantas] Ostendit illam
pulchram. Idem.

Ah tibi ne teneras glacies secet aspera
plantas] Cum Sanctio pagina 359. sub-
audito cave, vide, &c. Similis cura
sollicitabat Phœbum, Daphnidis ves-
tigia excipientem.
Ovid. Met. 1.

508.

Me miserum! ne prona cadas, indig-
nave lædi

Crura secent sentes: et sim tibi caussa
doloris.

Aspera, qua properas, loca sunt.
Rubi, sentes, vepres secare plantas
corpusque dicuntur. Noster Ge. III.

Alpinas nives] Non mirum Alpes
esse infames frigoribus, ut Livius xxi.
31. vel gelidas dici, ut Lucanus 1. 183.
Nam in iis videas nives cœlo prope im-
mistas, ut Livius xxI. 32. Plura in
seqq. cap. de molestissimo Hannibalis 444.
itinere per Alpes, quæ nivibus oppletæ
erant, quarum viæ erunt insuperabiles.
Sic Florus II. 6. Medias perfregit Emmeness.
Alpes; et in Italiam ab illis fabulosæ
altitudinis nivibus, descendit. Cui, ut
Juven. x. 152.

-

Et hirsuti secuerunt corpora
vepres.

50 Ibo, et Chalcidico quæ sunt mihi
condita versu Carmina, &c.] Eubœa
insula est, in qua est Chalcis civitas:

de qua fuit Euphorion, quem transtulit Gallus. Et hoc dicit: Ibo, et Theocritio stylo scribam carmina Euphorionis. Alii dicunt ideo magis per Chalcidem Theocritum significari, quod de Calchide profecti sint, qui Naxum in Sicilia condiderunt. Alii volunt ipsum Theocritum de Sicilia ad Chalcidem postea migrasse. Circa hanc Chalcidem ille Euripus est, qui septies in uno die æstu maris fluit ac refluit: sinus ipse in quo supradicta loca constituta sunt, Salganeus dicitur. Servius.

52 Spelæa ferarum] Græce ait, pro speluncis. Idem.

Inter spelæa ferarum] In Rom. codice absque diphthongo spelea, veluti etiam in veteruın monumentis, non uno loco, neque una ætate scriptum observes, ut illud Romæ, in Β. Mariæ, Transpontinæ: Sacerdos Dei Brotontis et Hecate hoc speleum constituit. Huic reliquis præteritis illud addam, ex oppido Ficulli Dioc. Urbevetanæ: Soli invicto Mythræ Tiberius Claudius Tiberi filius Thermodorus speleum cum signis et ara cæterisque voti compos dedit. Pierius.

Certum est in silvis, inter spelæa ferarum, Malle pati] Deest apodosis; Quam cum tali amore conflictari, aut simile quiddam. Nannius.

53 Malle pati] Id est, Quidvis perpeti constitui, nempe pati nives, imbresque, et in silvis asperam vitam trahere, nec sub tecto vivere, ut Phædrus III. 1. Pati, absolute hoc in loco pro vivere. Lucanus v. 313.

Et disce sine armis

Posse pati. Idem 1x. 262.

Et nescis sine rege pati. Quid sit, pati suum bonum, et pati suum malum, et utrumque recte dici, docet Tanaquillus Faber ad Phædr. I. 2. Emmeness.

Incidere amores Arboribus] Amatoria levitas, perscribere nomina amorum : quæ ut quondam in urbibus ad pa

rietes exarabantur, sic in agris incidebantur in cortices et stipites arborum. Ita Ovid. in Enones epist. Incisæ servant a te mea nomina fagi,

Et legor Œnone falce notata tua. Et quantum trunci, tantum mea nomina crescunt.

Crescite, et in titulos surgite rite

meos.

De hoc more vide Aristophanis Interpr. in cum Acharn. locum : ἐν τοῖσι τοίχοις ἔγραφον, ̓Αθηναῖοι καλοί. item P. Victor XVI. 5. Vide et Notas Plauti Mercat. 11. 3. Taubmann.

54 Crescent illæ] Quasi ei iterum displicet, ne cum arboribus, ejus crescant amores. Sane breviter dictus iste totus sensus. Servius.

55 Mixtis lustrabo Manala Nymphis] Ὑπαλλαγή, pro immixtus Nymphis. multis enim unus miscetur. Idem.

56 Acris apros] Aprorum acrimoniam referunt scriptores ad dentes hujus feræ, qui sunt naturæ igneæ. Oppian. Cyneg. 1. πυρόεντας κάπρους : ignitos apros. et in III. ait, in dente illius esse πυρόεσσαν ἐνιπήν : vim igneam. Ideo comparant cum fulmine, Ovid. Met. x. Fulmen habent acres in aduncis dentibus apri. et VIII. Fulmen ab ore venit, frondes afflatibus ardent. De eodem alibi: Fulmineo

rapidos cum rotat ore canes. Martial. XI. Fulmineo spumantis apri sum dente perempta. Sed certe Aristot. de part. Animal. II. 4. ait, apros esse acres, iracundos, animosos, quod habeant sanguinem multis fibris confertum: nam et animalia, quibus dilutior est sanguis, imbellia sunt.

Cerda.

Vetabunt Frigora] Quasi amore ardens loquitur. Servius.

57 Parthenios canibus circundare saltus] Parthenius mons est Arcadiæ dictus a virginibus, id est ἀπὸ τῶν παρθένων, quæ illic venari consueverant: vel a Parthenio Jovis filio, Arcadis fratre; vel quod ibi virgi.

nitas Calistonis delibata sit; vel quod Partheniæ, Lacedæmonii, duce Phalanto, ibi aliquando consedissent, priusquam in Italiam navigarent, ac Tarentum conderent. Idem.

Parthenios saltus] Id est, Arcadios.

Ovid. ep. Heroid. IX. 48.

δρυσὶ γεννᾶσθαι. ἢ ἐπεὶ δοκοῦσιν ἅμα ταῖς δρυσὶ φθείρεσθαι, νύμφαι ἁμαδρύ αδες λέγονται. Emmeness.

Nec carmina nobis Ipsa placent] Quia dixerat, Carmina pastoris Siculi modulabor avena. Serv.

Nec carmina] In Romano codice et Non ego Partheniis temeratam valli- aliquot aliis nec habetur, in nonnullis

bus Augen.

De hujus Arcadiæ montis memorabilibus Pausanias 1. viii. in fine: et Mela 11. 3. Emmeness.

59 Torquere Cydonia] In Rom. codice Cydonea, et ita in Oblongo perveteri. Pierius.

Partho Cydonia] Luxuriosa magnificentia: siquidem ad arma unins sagittarii instruenda, diversarum gentium artificia contraxit. Æn. XII.

Parthus sive Cydon telum immedicabile torsit.

Cydonia autem spicula sunt Cretica. Nam Creticæ arundines inprimis idoneæ ad jacula et sagittas habitæ. Spicula proprie non sagittas esse, dictum Æn. v. Taubmannus.

60 Tanquam hæc sit nostri medicina laboris] Jam quasi ad se recurrit: et illud quod supra audiit, respicit, Amor non talia curat. Servius.

[merged small][ocr errors]

65 Nec si frigoribus mediis Hebrumque bibamus] Manifestius hoc dicit, amore se carere non posse: nec si Hebrum Thraciæ fluvium mediis frigoribus bibat: nec si æstibus nimiis fuerit in ardenti provincia. Dicit autem hoc secundum Physicos, qui morbos aut a contrariis aut a similibus asserunt posse depelli. Sic Theocritus, Εἴης δ ̓ ἡδωνῶν μὲν ἐν οὔρεσι χείματι μέσσῳ, Ἕβρον πὰρ ποταμὸν τετραμμένος, ἐγγύθεν ἄρκτου· Ἐν δὲ θέρει πυμάτοισι παρ' αἰθιόπεσσι νομεύοις. Ser vius.

Bibamus] Id est, apud Hebrum vivamus, sedes habeamus. Sic Virgilius Æneidos septimo :

Nannius.

1

Qui Tybrim, Fabarimque bibunt. 66 Sithoniasque nivis] Sithon est mons vel gens Thraciæ. Servius.

62 Jam neque Hamadryades] Amantis animum expressit, cui quod ante placuit, statim displicet. Nymphæ quæ cum arboribus et nascuntur et pereunt, ἀπὸ τοῦ ἅμα καὶ τῆς δρυός· qualis fuit illa, quam Erysichthon occidit: qui cum arborem incideret, et vox inde erupit, et sanguis, sicut docet Ovidius. Dryades vero sunt quæ inter arbores habitant: Oreades Sithoniasque nivis] Thraciæ partem quæ in montibus. Sane ab ovibus Sithoniam dictam esse a Sithone, ex Nymphæ Peribelides; a fluminibus verbis Plinii est liquidum. Iv. 11. SiNajades; a pratis Limoniades; ab thoniique Orphei vatis genitores obtinent. alimonia infantum Curotrofæ nomi- De Thracibus sic Horat. od. 1. 18. nantur. Hoc antem ad superiora Monet Sithoniis non levis Evius. pertinet, quia dixerat, Mixtis lustrabo A Sithon Sithonis. Ovid. Heroid. ep. Manala Nymphis. Idem.

Hamadryades] De his, sic schol. ad Apollon. Rhod. 11. 479. ̔Αμαδρύαδας νύμφας μνησίμαχος φησὶ, διὰ τὸ ἅμα ταῖς

11. 6.

Nec vehit Actœas Sithonis unda rates. De altissimis hujus regionis nivibus, Horat, od. III. 26.

« السابقةمتابعة »