Obiicitur magis, atque improvida pectora turbat.
Laocoon, ductus Neptuno sorte sacerdos,
Sollemnis taurum ingentem mactabat ad aras.
Ecce autem gemini a Tenedo tranquilla per alta
Horresco referens immensis orbibus angues
Incumbunt pelago, pariterque ad litora tendunt;
Pectora quorum inter fluctus arrecta iubaeque
Sanguineae superant undas, pars cetera pontum
Pone legit sinuatque immensa volumine terga.
Fit sonitus spumante salo. Iamque arva tenebant,
Ardentesque oculos suffecti sanguine et igni,
Sibila lambebant linguis vibrantibus ora.
Diffugimus visu exsangues. Illi agmine certo
Laocoonta petunt, et primum parva duorum
Corpora natorum serpens amplexus uterque
Implicat et miseros morsu depascitur artus;
Post ipsum, auxilio subeuntem ac tela ferentem,
Corripiunt spirisque ligant ingentibus; et iam
Bis medium amplexi, bis collo squamea circum
Terga dati, superant capite et cervicibus altis.
Ille simul manibus tendit divellere nodos,
Perfusus sanie vittas atroque veneno,
Clamores simul horrendos ad sidera tollit:
Quales mugitus, fugit cum saucius aram
Taurus et incertam excussit cervice securim.
At gemini lapsu delubra ad summa dracopes
Effugiunt saevaeque petunt Tritonidis arcem,
Sub pedibusque deae clipeique sub orbe teguntur.

les mugitus, nåml. tollit (taurus)] 225. summa, d. i. auf der Burg, vgl. Hom. II. 6, 297: vnos vis ¿v mólei άngn] — 227. pedibusque, das que an's zweite Wort gehängt, wenn eine Präposition vorhergeht,

Insinuat pavor, et scelus expendisse mere Laocoonta ferunt, sacrum qui cuspide rob Laeserit et tergo sceleratam intorserit hast Ducendum ad sedes simulacrum orandaque Numina conclamant.

Dividimus muros et moenia pandimus urbi Accingunt omnes operi, pedibusque rotaru Subiiciunt lapsus, et stuppea vincula collo Intendunt. Scandit fatalis machina muros Feta armis. Pueri circum innuptaeque pu Sacra canunt, funemque manu contingere Illa subit mediaeque minans illabitur urbi. O patria, o divum domus Ilium, et inclut Moenia Dardanidum! quater ipso in limine Substitit, atque utero sonitum quater arma Instamus tamen immemores caecique furore Et monstrum infelix sacrata sistimus arce. Tunc etiam fatis aperit Cassandra futuris Ora, dei iussu non umquam credita Teucri Nos delubra deum miseri, quibus ultimus Ille dies, festa velamus fronde per urbem.

Vertitur interea caelum et ruit Oceano Involvens umbra magna terramque polumqu Myrmidonumque dolos. Fusi per moenia T Conticuere; sopor fessos complectitur artus. Et iam Argiva phalanx instructis navibus iba A Tenedo, tacitae per amica silentia lunae Litora nota petens, flammas cum regia pup

fo B. 5, 57; G. 3, 524 u. in iamque accingunt]-23 u. namque, A. 5, 733; 6, 72; 81; 7,-235. rotarum 637 u.a.]-229. insinuat, hier in re- tas labentes, i. fler.Sinn: »schleicht sich ein, dringt ein, 239. sacra, sc.ca durchdrinati« so im Fola (M_235) 246 fatis futuris

Extulerat; fatisque deum defensus iniquis,
Inclusos utero Danaos et pinea furtim
Laxat claustra Sinon. Illos patefactus ad auras
Reddit equus, laetique cavo se robore promunt
Thessandrus Sthenelusque duces et dirus Ulixes,
Demissum lapsi per funem, Acamasque Thoasque
Pelidesque Neoptolemus primusque Machaon
Et Menelaus et ipse doli fabricator Epeos.
Invadunt urbem somno vinoque sepultam;
Caeduntur vigiles, portisque patentibus omnes
Accipiunt socios atque agmina conscia iungunt.

Tempus erat, quo prima quies mortalibus aegris
Incipit et dono divum gratissima serpit:

In somnis, ecce, ante oculos maestissimus, Hector
Visus adesse mihi largosque effundere fletus,
Raptatus bigis, ut quondam, aterque cruento
Pulvere, perque pedes traiectus lora tumentes.
Hei mihi, qualis erat! quantum mutatus ab illo
Hectore, qui redit exuvias indutus Achilli,
Vel Danaum Phrygios iaculatus puppibus ignes!
Squalentem barbam et concretos sanguine crines
Vulneraque illa gerens, quae circum plurima muros
Accepit patrios. Ultro flens ipse videbar

Compellare virum et maestas expromere voces:
O lux Dardaniae, spes o fidissima Teucrum,

260

265

270

275

280

Feldherrnschiffe wird durch die Flam- Pråsens in lebendiger Vorstellung me der Fackel das Zeichen zur Abfahrt gegeben] 259. laxat, zeugmatisch zu Danaos, f. emittit] 263. primus, d. i. zuerst oder unter den Erften herauskommend]- 268 ff. Nach Hom. II. 23, 62 ff.] mortalibus aegri, sas homer. δειλοῖσι βροτοῖ6 • 274. Der ganze Vere von Ennius entlehnt] — 275. redit, das

des Vergangenen als gegenwärtig, vgl. A. 1,99]-exuvias Achilli, die dem Patroklus abgenommenen Waffen des Achill, Hom. II. 17, 194] · 276. Der Kampf bei den Schiffen, Hom. I. 13 u. 16, 122: Tol d' ἔμβαλον ἀκάματον πῦρ Νηῒ θοῇ] puppibus (dat.) f. in puppes, 1. B. 688] - 278. constr. circum muros

Quae tantae tenuere morae? quibus, Hector, ab oris,
Exspectate, venis? ut te post multa tuorum
Funera, post varios hominumque urbisque labores
Defessi aspicimus! quae causa indigna serenos
Foedavit vultus? aut cur haec vulnera cerno?
Ille nihil, nec me quaerentem vana moratur,
Sed graviter gemitus imo de pectore ducens.
Heu fuge, nate dea, teque his, ait, eripe flammis.
Hostis habet muros; ruit alto a culmine Troia.
Sat patriae Priamoque datum. Si Pergama dextra
Defendi possent, etiam hac defensa fuissent.
Sacra suosque tibi commendat Troia Penates:
Hos cape fatorum comites, his moenia quaere,
Magna pererrato statues quae denique ponto.
Sic ait, et manibus vittas Vestamque potentem
Aeternumque adytis offert penetralibus ignem.

Diverso interea miscentur moenia luctu,
Et magis atque magis, quamquam secreta parentis
Anchisae domus arboribusque obtecta recessit,
Clarescunt sonitus armorumque ingruit horror.
Excutior somno, et summi fastigia tecti
Ascensu supero, atque arrectis auribus asto:
In segetem veluti cum flamma furentibus Austris
Incidit, aut rapidus montano flumine torrens
Sternit agros, sternit sata laeta boumque labores,
Praecipitesque trahit silvas; stupet inscius alto
Accipiens sonitum saxi de vertice pastor.
Tum vero manifesta fides, Danaumque patescunt

285

290

295

300

305

plurimos] 290. Nach Hom. II. tis] 299. domus secreta reces13, 772: vvv leto nãoα nar' sit, dicht. = remotior erat a litoἄκρης Ἴλιος αἰπεινή] 296. vit- re] 304 ff. Eine Vergleichung, tas Vestamque, Hendiadys = entlehnt aus Hom. Il. 2, 455 ff.; Vestam vittatam, f. A. 1, 61] 4, 452 ff.; 5, 87 ff.; so auch im 297. adytis, dicht. für de, ex ady- Folg. V. 496 ff.; 12, 523]

Insidiae. Iam Deiphobi dedit ampla ruinam
Vulcano superante domus, iam proximus ardet
Ucalegon, Sigea igni freta late relucent;
Exoritur clamorque virum clangorque tubarum.
Arma amens capio, nec sat rationis in armis,
Sed glomerare manum bello et concurrere in arcem
Cum sociis ardent animi; furor iraque mentem.
Praecipitant, pulchrumque mori succurrit in armis.
Ecce autem telis Panthus elapsus Achivum,
Panthus Othryades, arcis Phoebique sacerdos,
Sacra manu victosque deos parvumque nepotem
Ipse trahit, cursuque amens ad limina tendit.

Quo res summa loco, Panthu? quam prendimus arcem?
Vix ea fatus eram, gemitu cum talia reddit:
Venit summa dies et ineluctabile tempus

Dardaniae. Fuimus Troës, fuit Ilium et ingens
Gloria Teucrorum: ferus omnia Iuppiter Argos
Transtulit; incensa Danai dominantur in urbe.
Arduus armatos mediis in moenibus astâns
Fundit equus, victorque Sinon incendia miscet
Insultans; portis alii bipatentibus assunt,
Millia quot magnis umquam venere Mycenis;
Obsedere alii telis angusta viarum
Oppositi; stat ferri acies mucrone corusco

=

-

-

310

315

320

325

330

322.

310. Deiphobus' Schicksal ausführ: mulacrum victi Apollinis] licher 6, 495 ff.] 311. Vulcano res summa, wie res publica, »der igni; so 5, 662; G. 1, 295] Staat«] quam prend, arcem? 312. Ucalegon, dichterisch für Kürze f.: quae arx superest, quam deffen Haus; so 4, 671] — 314. ra- prendere possimus? welche Burg tionis consilii] 315. bello, follen wir nun besegen? «] — 324 ff. dativ., für, in den Kampf) — 317. Nach Eurip. Troad. 585: Пolv succurrit (impers. subit ani- ποτ ̓ ἦμεν. Βέβακεν ὄλβος, βέβακε mum), pulchrum (esse, zò xalov Tooía, und dessen Alcest. 892: siva), mori in armis] 320. Τύχα, τύχα δυςπάλαιστος ἥκει] sacra victosque deos, dicht. si- 332. angusta viarum, s. 1, 310]

=

=