=

P. VIRGILII

MARONIS

OPERA.

Cum Notis THOMA FARNABII.
Amftelodami Apud TANSSONIO-WAESBERGIOS. 1685.

*

3

P... VIRGILII MARONIS. Ab antiqua

*BUCOLICA.

Q

Virginiorum familia dimi

huvude

duxerim potius quam cum Grammaticis à virginea modestia, unde & Parthenius dićtus; vel à virga

Uum Virgilius, cujus personam hic fuftinet Tityrus laurea; vel à

paftor, agrum vicinum Cremonæ amififfet, Romam Vergiliis. venit. ubi quum fua eum carmina Mecenati commendaf-de Vergilium fent, Mecenas autem Augusto, agrum recuperavit. Tityrum fcribi oporte igitur felicem effe prædicat paitor Melitœus, (fub cujus no- re contendic minecæteri quoque paftores Mantuani intelliguntur) & Aug. Politiafuam contra calamitatem deplorat,finibus fuis à milite ve- nus. 7. cap. terano pulfus. Ipfe autem Tityrus se tanti beneficii autorem Mifcell. colere & femper culturum effe profitetur.

ME.

IELIBOLUS, TITYRUS.

T

C

Ityre, tu patula & recuban:
Sub tegmine fagi,
Sylveftrem tenui musam
meditaris avena.
Nos patrie fines,

* Subintellige"ιπη. ὰ βε κολος bubul

cusq.d.carmiIna paftoralia. Ab 'ex & έγω. An quod hæc Bu& dulcia colica è Thee criti Eidylliis excerpta

funt? ut vult Turnebus. 9. lib. Ad

linquimus arva: Nos patriam fugimus: tu Tityre lentus in umbra, Formosam refonare doces Amaryllida fylvas. TI. Of Melibee, & Deus nobis hæc ocia fecit. Namque erit ille mihi femper Deus : illius aram Sape tener nostris ab ovilibus imbuet agnus. * Ille meas errare boves (ut cernis) & ipsum Ludere que vellem calamo permifit agresti. ME. Non equidem invideo, miror magis, undiq;tor, diffent calo

ver. cap. 22. An potius quod ex incondita turba corum, quæ Icfubito exci

Usque adeo turbatur agris. en ipse capellas

re, felecta quædam & concinniora

Nomen amicæ am tuæ

εκλόγας appellare placuit? ut cenfet J. C. Scalig. 1. Poet c.4. E Theocriti Eidyl.3.adoptatum poëtæ noftro nomen, paftori latis aptum, cum Tityrus Libyce bircum, Dorice fatyrum fignificet & tibiam. Athenæus. lib. 4. Summo in ocio & fecuritate refupinus, & membra ftratus in umbra. Rufticum carmen μελετάς, exerces, ludis. & Τὴν πατρίδα φέντομο, agris exuti patrium folum exilio mutamus, infra verf. 65. vel carmen de amica compofitum Alleg. Romam infra.95 ω με'λά των βοῶν. Octavius Cæf. qui mihi propter beneficentiam in reddendis agris, indulte ocio ac libertate, numinis inftar eft, eritque. Cui præfenti & in vivis divim honores habiti Hor. 1. Ep. 1.2.& Suetonius c.59.* Vide Senecam de beneficiis. 1. 4. cap. 6. & Scale poët. 1. 4. c. 19.

A 2

e

Pre

Longe hinc

vel prægredientes longe. quafi porro

Protenus ager ago, hanc etiam vix Tityre duco. Hic inter denfas corylos modo namque gemeltos, Spem gregis, ah! filice in nuda connixa reliquit. 15 Sape malum hoc nobis, si mens noni lava fuiffet, alii. Protinus. De cælo taltas memini pradicere quercus, apponunt τῷ

tenus Serv.

i. valde. &

ager.

* Stulta & vesana.

*Fulguritas,

fulminitas. Rejicitur

hic vertus pro

adulterino,

Sape finiftra cava predixit ab ilice cornix.
Sed tamen ifte deus qui fit,da, Tityre, nobis. 19
TI. Urbem, quam dicunt Romam, Melibæe, putavi
Stultu, egom buic nostra similem, quo sape solemus
Paftores ovium teneros depellere fætus.
Sic canibuscatulos fimiles, fic matribus hædos
Noram fic parvis componere magna Jolebam.
Verum hactantum alias inter caput extulit urbes, 25
Quantum lenta folent inter viburnacupreffi.

-neque eum
agnofcunt
plerique co-
dices vet. iif. ME. Ecqua tanta fuit Romam tibi causa videndi?

dem tamen

pene verbis concipitur

Eclog.9. Po.

zerit ergo jus

tueri fuum.

Et cornix a finiftra (telti

P

30

TI. Libertas: qua, seratamen, respexit inertem,
Candidior postquam tondenti barba cadebat :
Refpexit tamen, & longo post tempore venit :
9 Poftquam nos Amaryllis habet, Galatea reliquit.
Namque (fateborenim) dum me
Nec spes libertatis erat,

Galatea tenebat,

nec cura peculi.

bus Cic. 1.1. Quamvis multa meis exiret victima septis, de Divinat. &

Plauto in

Afinaria) ra

zom fecit ma

lum fulmina

3.5

Pinguis & ingrata premeretur cafeusurbi, Non unquam gravis are domum mihi dextra redibar. ME. Mirabar quid mæsta deos, Amarylli, vocares. Cui pendere sua patereris in arbore poma: Tityrus hinc aberat. ipfate, Tityre, pinus, Ipsite fontes, ipsa hac arbusta vocabant. 40 cipe pro audi. TI. Quid facerem? neque servitio me exire licebat. m Martuxon Quo agnos lačte depulfos agere folemus.vid.v.34.infra.0 Al. Et qua. Cum Virgilius Bucolica fcripferit juvenis, Cand dior alii ad libertatem detorquent.alii lanuginem primam intelligi volunt. Quoniam vero eum poftea Melibœus fenem bis vocat, Turnebus 1.2 c.26.fentit Poëtam (cum te fingat fervum, libertatis defiderio Romam profećtum) refpexifle ad imaginem fervorur; qui jam ætate grandiores vel etiam peculio fuo, non raro libertatem confecuti funt. Græci autem fervos etiam senes appellabant παΐδας. Pollux. κα 8ν) παίδες οι δελοι,καν ωσι πρεσβύτεροι. 9g Ex quo Romam veni, relicta Mantua. Roma autem triplici olim infignita erat nomine; vulgato, Roma; arcano, Amaryllide; facro & rituali, Florentia ceu Anthula. Aug Politian. Epift.2.for. Sed vide Nannium mifcell.l.6.c.1. Dum Mantuæ quidem agerem, nou pauca ingenii mei specimina edidi. cum tamen nullo apud rudes meos municipes in precio effet ars mea, deplorata jam omni honoris, quæ artes alit, ipe; languore confecta Mufa tacuit, excidit mihi carminis studium, & cura. Mirabar quisnam is eflet, cujus nomine Romani Augusto fupplicarent, ut fui illi manerent agri,vi. deo jam fuiffe Virgilium, cui omnes ordines fummis studiis favent. Sed Galatea in quibufdam MiT. haberi adferunt nonnulli, fuadetque ratio; uf magis proprie dicantur hæc de Mantua quam Roma.

45

Nec tam prafentes alibi cognofcere divos.
Hic illum vidit juvenem, Melibæe, quotannis
Bis fenos cui nostra dies altaria fumant.
Hic mihi responsum primus dedit ille petenti :
Pascite, ut ante, boves, pueri, y submittite tauros.
ME. Fortunate senex, ergotua rura manebunt,
Et tibi magna fatis; 2 quamvis lapis omnia nudus,
Limofoque palus obducat pafcua junco.

No: infueta* graves tentabunt pabula feias: 50 εμείς

Cujus immortale bene ficium facris

colo. cujus protentilliino

præfentiffi

moque numi

ni fingulis

55 Calendis rem

facio divi

nam. fupra note ad. v. 6.1

Nec mala vicini pecoris contagia ladent.
Fortunate fenex, hic inter flumina nota,
Et fontes facros friguscaptabis opасит.
Hinctibi, que semper vicino ab limite sepes
d Hyblais apibus florem depasta falıcti,
Sape levi somnum fuadebit inire fufurro
Hinc alta fub rupe canet frondator ad auras.
Nec tamen interearance, tua cura, palumbes.
Nec gemere aëria ceffabit turtur abulmo.
TI. Ante leves ergo pascen' ur in * athere cervi, 60 y Jugo ad

e

exul

aut Germania Tigrim,

Poffefliones

tuas recipe, & Mufis vaca.

arandum, Al. vaccis fa liendis.

Ut quæ à laxolo monte

E freta destituent nudos in lintore pisces:
Ante, pererratis amborum finibus,
Aut Ararim Parthus bibet,
Quam nostro illius labatur pectore vulius.
ME. At nos hinc, c, alii & fitientes & ibimus Afros; 65ad
Pars Scythiam, rapidum Cretaveniemus Oaxen,
Et penitus toto divisos orbe Britannos.

Mincium

extendant, ut Ecloga. 9 ver1.70 * Quæ in

En unquam patrios longo post tempore fines,
Pauperis & tuguri congeftum cespite culmen, 69 utero geftant,
Postaliquot (mea regna) videns mirabor marists?

pregnantes.

jam partu levatas. b Padum & Mincium. Omni enim fonti numen præeise credebatur propter perennem fcaturiginem. d Synecdoche. Hybla autem mons erat Siciliæ thymo ad mellificia clarus. *Quod fi detur audacia, aq nore admiferimpro athere, quo libi refpondeant antitheta, «αλλήλων. i. permutatis sedibus Arar Parthiam, Tigris Germaniam alluet, vel Germani patria ejecti Parthiam incolent, Parthi Germaniam. E decoro autem inscitiæ paftoralis Gallicum fl. pro Germano pofitum, Armenium pro Parthico. f Ob calorem.g Adibimus. h Alii, & Vibius Sequester, Politianus cap. 37.Mifcell.&c Brodæus 1.1.c..39. Oaxem Cretæ A. ftatuunt. cujus tamen non meminerunt, Ptolemæus, Plinius, Strabo, Mela. quod enim quidam habent fl. Mesopotamiæ rapidum albæ cretæ non placet kA continenti divifos infulares Meos agros, poffefliones meas. Ant. ad Crafsum. i. de Oratore Cic Nifi in tuo regno effemus. Hoc bumilis tugurii rufticum culmen aquitas animi regna fecerat Quintil. de clam. m Spicas, messes, annos. Metalepfis. n.Civili bello agros, fuos amiflos imputar Mantuanus: indignatus tam cultos fundos ceffuros militibus, iifque forte barbaris, Gallis, Teutonibus, &c.

Impius hac tam culta novalia miles habebis?... pepererunt

A 3

Bar