صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني
[ocr errors]

sessions, heritaiges, et n'y oseroient jamais converser ne retourner se nostre grace ne leur estoit sur ce impetrée, parquoy plusieurs habitations et villaiges d'icelluy pays et conté de Comminges sont demourez et demourent inhabitez, et plusieurs terres heritaiges en friche et desolation, parce que ledict pays et conté est fort depopulé pour l'absence et fuite desdictz malfaicteurs qui sont en grand nombre, et dont les plusieurs avoient leurs heritages demourances ou plat pays, qui vont chascun jour en ruyne et par terre, et leurs femmes et enfans en grant povreté et necessité; et pour ce nous ayent lesdictz supplians humblement fait supplier et requerir que, actendu ce que dict est, et à ce que ledict pays et conté se puisse repopuler, et les maisons, labouraiges et heritaiges qui sont en friche et ruyne estre repparez, defrichez et mis sus, au bien et utilité de la chose publicque dudict pays et des habitans en icellay, nous vueillons ausdicz malfaicteurs, à nostre nouvel advenement à nostre royaume et seigneurie, impartir nostre grace et misericorde.

Pourquoy nous, inclinans à la supplication et requeste desdictz supplians, voulans misericorde estre preferée à rigueur de justice, et en faveur de leursdits femincs et enfans, ausdits malfaicteurs et à chascun d'eulx avons aboli, quicté et remis et pardonné, et, par la teneur de ces presentes, de nostre grace especial, plaine puissance et auctorité royal, abolissons, quictons, remectons et pardonnons tous les meurtres, larrecins, pilleries, roberies et autres crimes, delitz et malefices dessusditz, ensemble toute peine, amende et offense corporelle, criminelle et civille, en quoy, pour occasion desdits cas, lesdits malfaicteurs et chascun d'eulx pourroient estre encourus envers nous et justice, ensemble tous deffaulx, bans ou appeaulx qui sur ce en seroient ensuiz, et les avons restitués et restituons à leurs bonnes et saines renommées au pays et à leurs biens non confisquez, sans ce que lesdictes choses poursuites en action ou demande puissent jamais aucunement à l'encontre d'aucuns d'eulx, pour l'interest de justice, en quelque maniere que ce soit; et sur toutes ces choses, imposons silence à nostre procureur gencral present et avenir et à tous autres, satisfaction faicte aux parties interessées civiliement tant seulement, si fait n'a esté. Si donnons en mandement, etc.

Donné à Bourdeaulx, etc. Par le Roy, à la relation de son grand conseil, où le comte de la Marche, vous, le mareschal

d'Armignac, messire Jehan Bureau, chevalier, tresorier, maistres Georges Havart, Regnault Dufault et autres estoient.

[blocks in formation]

LETTRES de garde pour l'ordre de Saint-Jean de
Jérusalem.

Bordeaux, mars 1461. (C. L. XV, 400.)

No. 26. TRAITÉ d'alliance entre la France et l'Arragon.

Sauveterre, mai 1462. (Corps diplom., p. 275.)

Joannes Dei gratia, rex Aragonum, Navarræ, Siciliæ, Valenciæ, Majoricarum, Sardiniæ et Corsiæ, comes Barchionæ, duc Athenarum et Neopatriæ, ac etiam comes Rossilionis et Ceritaniæ, universis præsentem litteram impecturis salutem.

Cum inter aliquos consiliariorum nostrorum, per nos ad hæc specialiter deputatos ex unâ, et alios etiam deputatos per serenissimum ac christianissimum principem, et carissimum consanguineum nostrum Ludovicum eâdem gratia regem Francorum ex altera partibus, certæ liga, confederationes, intelligentiæ, et amicitiæ tractatæ fuerint et concordatæ pro nobis, in nomine nostro, et etiam pro ipso carissimo consanguineo nostro Francorum rege, et pro reguis, terris, dominiis et subditis nostris, et utriusque nostrum, sub modo, et formâ in articulis sequentibus contentis. Sequuntur articuli facti, et concordati inter deputatos christianissimi et potentissimi principis domini Ludovici Dei gratia Francorum regis moderni, et etiam deputatos serenissimi principis et domini Joannis eadem gratia regis Aragonum, Navarræ, Siciliæ, etc. Super amicitiis, ligis, intelligentiis, et confæderationibus inter ipsos principes pro eis, et pro regnis, terris dominiis et subditis suis.

Primò videlicet quod prædictus christianissimus Ludovicus Francorum rex modernus, et prælibatus dominus Joannes modernus etiam Aragonum, Navarræ et Siciliæ rex, erunt deinceps boni, veri et fideles amici, unus erga alium ad invicem pro conservatione, deffensione et tuitione, suæ vitæ, suarumque personarum, bonorum, statuum, regnorum, terrarum, dominiorum,

et subditorum.

Item. Quod si aliqui cujuscumque status aut conditionis sint aut fuerint, futuris vellent temporibus alicui ipsorum regum, vel

eorum regnis, terris, dominiis, et subditis guerram facere aut movere, vimque aut violentiam inferre, aut aliquid de suo indebitè, et contra corum voluntatem detinere vel occupare, alter prædictorum regum lenebitur ipsum sustinere, deffendere, sibi favorem exhibere contra inimicos suos, et omnes alios per facti violentiam aut alios indebitè suum occupantes, omnibus viis, et modis sibi possibilibus quando fuerit requisitus, quemadmodum bonus, verus et fidelis amicus, frater et confœderatus facere debeat alteri, sine fictione quacunque.

[ocr errors]

Item. Quod si unus prædictorum regum pro suo volebat auxilio aliquas gentes armorum, sagittarios vel balistários, equites, vel alios, armatos pedestres, alter tenebitur sibi præbere usque ad numerum quingentarum lancearum cum gentibus de tractu illis convenientibus secundum formam regni Franciæ quoad regem Franciæ, et secundum formam regnorum Aragonum, Navarræ, et Cathaloniæ principatus, quoad regem Aragonum, et etiam tenebitur unusquisque ex dictis regibus alteri de tali numero peditum armatorum quibus opus fuerit, et ille ipsorum regum qui hoc requiret ab alio habere voluerit, ille tamen prædictorum regum, qui prædictos armatos tam equites quain pedites requisierit, in exitu regui illius regis à quo missi fuerint, et antequam alterius regnum, et dominia ingrediantur, eis stipendia solvere tenebitur secundum modum et formam consuetam in regno, et dominio unde prædictæ gentes armorum missæ fuerint, singula singulis referendo, et pro tanto tempore quo rex requirens easdem gentes armorum detinere voluerit, et usque ad exitum regni et dominiorum suorum, et hoc sine fraude, dolo, vel malo ingenio quocunque.

Per istas tamen confæderationes, nec per aliqua quæ in eis contineantur prædicti reges nec aliquis eorum quidquam agere intendunt quod autoritati, et reverentiæ sanctissimi domini nostri papæ, tanquam vicario Christi, aut sanctæ sedi apostolicæ posset, in aliquo derogare.

Prædictus etiam christianissimus Francorum rex, per ca quæ superius tractata sunt non intendit in aliquo derogare aut præjudicium inferre antiquis confæderationibus, tractatibus, et amicitiis inter Francorum, Castellæ, et Legionis reges, et regna eorum factis, contractis et initis, et semper ad plenum observatis, nec etiam confederationibus et amicitiis inter prædictum serenissimum Francorum regem et serenissimum regem Scotia et eorum regna hactenus factis et initis, consanguinitatique, ami

citiæ et benevolentia serenissimi regis Siciliæ Renati, dominique ducis Calabriæ ejus primogeniti, et cujuslibet eorum, et similiter dictus serenissimus rex Aragonum per hanc confæderationem non intendit derogare amicitiis, consanguinitati, affinitati, et benevolentiæ, quæ sunt inter eum, et illustrissimos Alfonsum Portugaliæ et Ferdinandum Siciliæ reges nepotes suos, et illustrissimum Franciscum Sforciam ducem Mediolani, et quemlibet ipsorum.

Nos de prædictis articulis, et de omnibus et singulis in eis et quolibet eorum contentis, ad plenum instructi, et informati, et pro quorum et conclusione nos et prædictus carissimus rex Francorum consanguineus noster simul hodierna die convenimus, assidua cogitatione præscientes quod regnis, et regibus pro earum stabilitate principatus nihil accommodatius concordia valeat inveniri, nostri amoris, et dilectionis radicem ad finem debitum deducere cupientes prædictos articulos, omniaque et singula in eis contenta firmamus, laudamus et approbamus; et promittimus sub nostra fide et verbo regio ea facere, tenere, adimplere et inviolabiliter observare secundum modum et formam in eis et quolibet eorum contentum.

In quorum omnium fidem, ctc. Datum, etc.

[blocks in formation]

LETTRES portant suppression de la cour des aides (1).

4 mai 1462. (C. L. XV, 467.)

N°. 28. — LETTRES portant établissement de deux foires franches par année à Bayonne.

[ocr errors]

Montferrand, mai 1462. (C. L. XV, 469.)

N°. 29. LETTRES de provision de l'office de premier président en la chambre des comptes en faveur de Bertrand de Beauvau avec le titre de garde et conservateur dú domaine.

Chinon, 6 juin 1462. (C. L. XV, 492.)

(1) On en ignore la cause. Elles furent révoquées en juin 1464.

1

[ocr errors]

No. 30. LETTRES de jussion adressées au parlement de Paris, à la chambre des comptes, etc., pour l'enregistrement du don fait à Guillaume de Harcourt, de la haute justice et du droit de tiers et danger des bois dudit comté.

Chinon, 8 et 10 juin 1462. (C. L. XV, 498.)

Lors, etc. A nos amez et féaulx conseillers les gens de nostre parlement et de noz comptes et tresoriers à Paris, salut et dilection.

Nostre très-chier et amé cousin Guillaume de Harecourt, conte de Tancarville, nous a humblement fait exposer que puis nagueres par noz autres lectres patentes, et pour les causes à plain contenues et declairées en icelles, nous avons donné et octroyé audit suppliant à perpetuité, pour luy, ses hoirs descendans de luy en droite lignée, le droit de haulte justice, avec le droit du tiers et dangier des bois oudit conté de Tancarville, et ès membres et appartenances d'icelluy, ainsi que par nosdittes autres lectres patentes peut plus à plain apparoir: et combien que par nosdittes autres lectres vous feust expressement mandé le faire joyr et user dudit droit de haulte justice, et dudit tiers et dangier des bois oudit conté de Tancarville et esdits membres et appartenances d'icelluy, et icelles noz lectres lui veriffier et expedier sans restrinction ne reservación aucune, en imposant sur ce silence à nostre procureur, néantmoins, pour aucunes raisons sur ce dictes et alleguées par nostredit procureur, vous avez differé de enteriner nosdittes lectres, pour laquelle cause vous avons derechief, par noz autres lectres, expressement mandé et enjoingt luy expedier et verifier nosdittes lectres, en imposant silence à nostredit procureur; mais, ce nonobstant, vous avez receu icelluy nostre procureur à impugner et debatre l'effect et enterinement d'icelles noz lectres, et par ce moyen avez fait reservacion desdits droits de haulle justice, tiers et dangier, et de luy verifier et expedier entierement nosdities lecires, lesquelles, par ce moyen, luy sont et demourent de nulle valeur et effect, comme il nous a fait dire, humblement requerant sur ce nostre provision.

Pourquoy nous, bien recors dudit octroy fait sur ce à nostredit cousin, et des causes qui nous meuvent à ce faire, voulans ledit octroy ainsi par nous fait avoir et sortir son plain effect, vous Maudons et commandons derechief, et expresse

« السابقةمتابعة »